Konut sitelerinde ve apartmanlarda karşılaşılan en yaygın sorunlardan biri de, daire kapılarının önüne bırakılan ayakkabılar, çöp torbaları, paspaslar, bisikletler ve hatta bazen küçük dolap ya da saksılar gibi eşyalarla ortak alanların işgal edilmesidir. Bu alışkanlık her ne kadar "bize özgü" gibi görülse de, hukuk düzenimiz açısından yasak, toplumsal yaşam açısından ise problemli bir davranıştır. Hukuki Açıdan Durum Nedir? Kapı önlerine eşya bırakmak sadece görgü kurallarına değil, aynı zamanda yasal düzenlemelere de aykırıdır. İşte dayanaklar: 1. Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) Madde 16: "Kat malikleri, anagayrimenkulün bakımına, korunmasına ve zarardan uzak tutulmasına dikkat etmekle yükümlüdür." Madde 18: "Kat malikleri, ortak yerleri kullanırken diğer kat maliklerinin haklarını çiğneyemezler." - Apartman koridorları ve kat holleri, ortak alan sayılır. Bu alanlara eşya bırakmak, diğer maliklerin eşit ve engelsiz kullanım hakkını ihlal eder. 2. Belediye Emir ve Yasaklar Yönetmelikleri Her belediye, kendi sınırlarında geçerli olmak üzere "Umumi Temizlik ve Tertip Kuralları" yayımlamaktadır. Bu yönetmeliklerde genellikle: Ortak kullanım alanlarına çöp bırakmak, Ortak alanları işgal etmek yasaktır. Örneğin: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Emir ve Yasaklar Yönetmeliği'ne göre, "Kapı önü, bina girişi, sahanlık gibi ortak alanlara eşya ve çöp bırakmak yasaktır. Aykırı davrananlara idari para cezası uygulanır." 3. Yargıtay Kararları Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, 2010/3672 E. – 2010/8349 K. "Apartman koridoru gibi ortak alanlara ayakkabılık, dolap veya benzeri şahsi eşya konulması ortak kullanım hakkını ihlal eder. Kat maliklerinin yazılı rızası olmadan bu tür kullanım mümkün değildir." Yargıtay 20. HD, 2019/1356 E. – 2020/1107 K. "Ortak alanların kişisel kullanımı sadece tüm kat maliklerinin izni ile mümkündür. Aksi halde müdahalenin men'i davası açılabilir." Hijyen, Görsellik ve Güvenlik Açısından Mahzurlar 1. Hijyen Açısından: Ayakkabılar, sokaktan gelen bakterileri, virüsleri, tozu ve çamuru içeri taşır. Çöp torbaları sızıntı yapabilir, haşere (sinek, hamamböceği vs.) üremesine neden olur. Koku yapar ve ortak yaşam kalitesini düşürür. 2. Estetik ve Görsel Kirlilik: Koridorlar; paspas, poşet, sandalet, poşet dolabı gibi eşyalarla doldukça daire girişi değil sanki depo görünümüne bürünür. Bu görüntü sitenin veya apartmanın değerini düşürür. 3. Acil Durumlarda Hayati Tehlike Yaratır: Yangın, deprem ya da tahliye gerektiren başka acil durumlarda geçişleri engelleyebilir. Merdiven veya koridorda takılıp düşme tehlikesi doğurur; özellikle yaşlılar ve çocuklar için risklidir. 2022 yılında İzmir'de çıkan bir apartman yangınında, koridorlara konulan plastik dolapların alev alması sonucu yangının büyüdüğü ve tahliyenin geciktiği resmi raporlarda belirtilmiştir. Ne Yapmalı? Site yönetimleri, KMK hükümlerine uygun olarak "ortak alanlara eşya bırakma yasağı" içeren kararları genel kurulda almalı ve yönetim planına işlenmelidir. Uyarılara rağmen eşyasını kaldırmayanlar hakkında, zabıta ya da ilgili belediyeye şikâyet yoluyla idari işlem başlatılabilir. Israrla ortak alanı işgal eden kat maliklerine karşı "müdahalenin men'i davası" açılarak eşyanın kaldırılması sağlanabilir. Sonuç olarak: Toplu yaşam alanlarında bireysel konforun sınırları, başkasının yaşam hakkına temas ettiği noktada biter. Kapı önü, herkesindir. Herkesin olanı, kimsenin keyfine göre kullanmasına izin verilmemelidir. Bir çift ayakkabı olsa bile...